![](/media/lib/440/n-szczep-f6c904952dd6d1eec115fd21e78fda9b.jpg)
Zagadka przemieszczającego się DNA rozwiązana po ponad dekadzie
22 stycznia 2021, 04:32Ponad dekadę temu genetycy roślin zauważyli coś dziwnego. Badając szczepione rośliny stwierdzili, że w komórkach każdej z nich istnieją sygnały wskazujące, że doszło między nimi do wymiany dużych ilości DNA. Samo w sobie nie jest to niczym dziwnym, nie od dzisiaj wiemy o horyzontalnym transferze genów. Jednak w tym wypadku wydało się, że doszło do transferu całego nietkniętego genomu chloroplastów
![](/media/lib/439/n-smog-02c9dd8a7fbb0861f9606de18859c3c5.jpg)
Zanieczyszczenie powietrza: trzy polskie miasta w pierwszej 10 najbardziej śmiercionośnych w Europie
20 stycznia 2021, 11:25W The Lancet Planetary Health ukazały się wyniki badań nad liczbą zgonów spowodowanych przez zanieczyszczone powietrze w 858 europejskich miastach. Badaniami objęto 31 krajów, w tym Polskę. Aż trzy polskie miasta znalazły się w pierwszej 10 najbardziej śmiercionośnych ośrodków miejskich w Europie.
![](/media/lib/437/n-produkcja-33b7baa2e44098f773835eda3292ad41.jpg)
Archeolog i birofil Sławomir Dryja odtworzył bogactwo smaku średniowiecznego krakowskiego białego piwa
6 stycznia 2021, 05:09Dr hab. Sławomir Dryja z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie odtworzył recepturę białego piwa, warzonego w średniowieczu w Krakowie. Ze ścian piwnic Pałacu Lubomirskich pobrano osad, a z niego wyodrębniono historyczne drożdże. Dysponując know-how i odpowiednimi drożdżami, naukowiec mógł przywrócić birofilom i nie tylko im Piwo Krakowskie Białe.
![](/media/lib/437/n-amazonia-10fdd1dbeaaa2a4682f159394d592940.jpg)
To nie ludzie stworzyli „ciemne ziemie Amazonii”. Oni je tylko wykorzystali
5 stycznia 2021, 11:58Odkrycie w Amazonii przed kilkunastu laty „ciemnych ziem Indian” sprowokowało cały szereg badań nad amazońskim osadnictwem oraz stopniem rozwoju i zorganizowania tamtejszych społeczeństw przed przybyciem kolonizatorów. Autorzy najnowszych badań twierdzą na łamach Nature Communications, że te żyzne ziemie nie były dziełem człowieka, a natury.
![](/media/lib/436/n-plankton-273b452f690d8a4d1b51f171e7789853.jpg)
Ocieplenie może doprowadzić do wyginięcia wielu gatunków planktonu
28 grudnia 2020, 13:03Plankton morski, który stanowi podstawię wielu ekosystemów, wytwarza około połowy tlenu na Ziemi i reguluje poziom dwutlenku węgla w atmosferze, może być zagrożony wyginięciem wskutek ocieplania się klimatu. Do takich wniosków doszedł zespół pracujący pod kierunkiem doktorantki Sarah Trubovitz z University of Nevada w Reno
![](/media/lib/436/n-chemia-9b1b571d0f9e9b5a2f1985cc3eb8f885.jpg)
Badana m.in. przez Polaków porowata ciecz jonowa została „Cząsteczką roku”
22 grudnia 2020, 15:43Porowata ciecz jonowa, badana m.in. na UAM, wygrała w plebiscycie na cząsteczkę roku 2020. W konkursie ogłoszonym przez czasopismo Chemical & Engineering News można było głosować na opisane w tym roku molekuły nie mające związku z COVID-19.
![](/media/lib/435/n-krzewinki-f323b36497e33e57181b7646882e4e57.jpg)
Krzewinki tundrowe nie krzyczą o zmianach klimatu. Cierpliwie je rejestrują.
21 grudnia 2020, 04:41Międzynarodowy zespół naukowców z ośmiu krajów, pod kierownictwem dr Agaty Buchwał z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, zbadał związek przyrostu słojów krzewinek arktycznych ze zmianami zasięgu lodu morskiego, temperatury powietrza i opadów w Arktyce
![](/media/lib/434/n-melanie-de8c91a319e528c12cbed1481d2161ad.jpg)
Podłączyli czułki ćmy do drona i stworzyli Smellicopter – drona wyczuwającego zapachy
14 grudnia 2020, 17:54Naukowcy z University of Washington stworzyli Smellicopter, autonomicznego drona, który wykorzystuje czułki ćmy do nawigowania w stronę źródła zapachu. Takie drony mogłyby dostać się w miejsca niedostępne lub niebezpieczne, lokalizując wyciek gazu, ofiary katastrof, materiały wybuchowe itp.
![](/media/lib/434/n-bobcat-021eb2a404db68253e7986c9ff5f3fdd.jpg)
Kogut i jego zespół znacząco obniżyli wagę termosów dla teleskopów w balonach stratosferycznych
14 grudnia 2020, 13:18Teleskopy umieszczone na wysoko latających balonach stratosferycznych prowadzą obserwacje, jakich z Ziemi wykonać nie sposób. Jednak konieczność zabrania dużych systemów chłodzących ogranicza ilość sprzętu naukowego, jaki mogą zabrać balony. Naukowcy NASA opracowali właśnie technologię pozwalającą na znaczne zmniejszenie wagi takich systemów.
![](/media/lib/432/n-supernowac-151c5d16fb28e70e8da7675663390bec.jpg)
Niespodziewane odkrycie zmienia nasz pogląd na gwiezdne fabryki pierwiastków
3 grudnia 2020, 11:54Naukowcy z Michigan State University odkryli, że jedna z najważniejszych reakcji chemicznych we wszechświecie zachodzi znacznie intensywniej we wnętrzach supernowych. Odkrycie to zmienia nasz spojerzenie na powstanie niektórych pierwiastków obecnych na Ziemi. W szczególności zaś wywraca do góry nogami teorię wyjaśniającą, dlaczego na Ziemi mamy do czynienia z niezwykle dużą ilości pewnych izotopów rutenu i molibdenu.